Een boks voor een meelbes: de kracht van de bomenhoroscoop

Een speurtocht langs de ‘eigen’ bomen was vorige week de laatste activiteit van mijn natuurclub op de Johannesschool. Ik ga de kinderen, de vrijwilliger en de school erg missen!

Gelukkig heb ik begrepen dat de school in januari weer een nieuwe Natuurclub wil organiseren. Hopelijk mag en kan ik die weer doen. Want ik heb erg genoten.

Bij het thema ‘bomen’ gebruik ik vaak de Keltische Bomenhoroscoop. Al voor onze jaartelling gebruikten Kelten bomen om het karakter van mensen te duiden. De Kelten vormden een volk dat leefde vanaf 1000 voor Christus tot een paar eeuwen na het begin van de jaartelling in centraal Europa. Zuid-Nederland was de noordelijke grens van hun verspreidingsgebied.

Voor elke twee weken hadden zij één boom. Dezelfde bomen komen in het winter- en zomerhalfjaar voor. Daarnaast zijn vier bomen die maar één dag hebben (eik, beuk, berk, olijf).

Net als bij een gewone horoscoop met sterrenbeelden, zouden de bomen iets over je karakter zeggen. Nu moet je dat natuurlijk met een flinke korrel zout nemen, maar het leuke vind ik dat op deze manier kinderen een ‘eigen boom’ toegewezen krijgen aan de hand van hun verjaardagsdatum (PS ben je nieuwsgierig wat je zelf ben en of dat een beetje klopt, bekijk dan dit artikel uit de Happinez).

Kinderen zien dat echt als hun eigen boom. En het mooie is, dat kinderen niet alleen die boom leren kennen, maar ook zichzelf. En dat je laat zien dat elke boom en dus ook elk mens zijn unieke, bijzondere kwaliteiten heeft. Dat iedereen en elke boom van waarde is en er mag zijn, precies zoals die is.

Ik was al een paar keer bezig met het verzamelen van verjaardagsdata. Het bleek dat veel kinderen hun eigen verjaardag niet wisten. O.: ,,Ja, even denken, het was dit jaar volgens mij 5 oktober, en ik denk vorig jaar ook wel….’’. Na even nadenken bevestigde de oudere broer, die hem kwam ophalen, deze datum.

Via bomenkaart Amsterdam kon ik gemakkelijk opzoeken welke bomen er in de omgeving van de school staan. Zo te zien waren bijna alle 21 bomen van de horoscoop vertegenwoordigd in deze wijk, alleen haagbeuk en lijsterbes blijken schaars.

Ik was al een keer gaan kijken of ik de bomen in het echt ook kon vinden. Dat was soms nog best lastig, omdat de loofbomen nu natuurlijk kaal zijn.. Soms hingen er nog een paar bladeren aan, of zaten er zaden ( linde) in, of vruchten (vijgenboom) in. Sommige bomen (zoals de haagbeuk) zijn makkelijk aan de bast te herkennen, bij anderen (zoals populier) keek ik weer naar de knoppen.

En ik had een gelukje, want ik had nog geen sparren gevonden in de wijk, maar deze week waren op verschillende plekken echte kerstbomen neergezet. De kinderen begonnen spontaan ‘O, dennenboom’, te zingen. De vrijwilligster had kerstkransjes bij zich, en deelde die onder de kerstboom uit.

ik wilde nog uitleggen hoe het zat en dat het dus eigenlijk een spar is (die we vroeger dennenboom noemden), maar dat bleek te ingewikkeld voor deze doelgroep.

Voor alle kinderen had ik een tasje gemaakt met een A5-je met wat info over de boom en wat de bomenhoroscoop over hun karakter zei (zie afbeeldingen. Ze vonden het meestal wel kloppen (voor zover ze het begrepen).

Voor degene die de populier was, had ik een klein houten kistje waar mandarijnen in hadden gezeten en een klompje aan een sleutelhanger. Voor de linde had ik lindenbloesemthee, voor de ceder’ cederhouten geurballetjes, voor de haagbeuk een knuffelmuis van de kringloopwinkel, voor de spar een kunstkerstboompje, voor de den pijnboompitten, voor de lijsterbes (of in dit geval meelbes) vogelvoer en een geurzakjes met zogenaamde ‘rode-bessengeur’. Voor degene die esdoorn is, had ik een kannetje esdoornsiroop, en voor de vrijwilliger die vijg is had ik gedroogde vijgen en voor mezelf had ik een pot hazelnotenpasta mee.

De speurtocht had ik van te voren uitgezet met rode draadjes en pijlen. Zoals verwacht, gingen ze als een gek rennen, zodra ze een pijl of een draadje zagen. Ze hielden zich gelukkig goed aan de afspraak die we van te voren hadden gemaakt, dat we samen wegen en straten zouden oversteken.

Vrij op het eind meelbes als vervanger van lijsterbes (O.). O. keek verwonderd naar boven en zei: ,, boks ouwe!’’. Veel was er aan het kale boompje niet te zien, maar toch deed het hem kennelijk wat. En hij was blij met een geurzakje dat naar bessen zou moeten ruiken, maar volgens hem naar zeep rook, wat ik wel ook een betere beschrijving van het ietwat chemische luchtje vond.

Een filmpje met een impressie vind je hieronder. Helaas is het maar op weinig momenten gelukt een filmpje te maken (meestal had ik samen met de vrijwilliger mijn handen vol aan het groepje enthousiastelingen), maar het geeft in elk geval een impressie.

Het motregende af en toe harder en minder hard, maar daar hadden de kinderen weinig erg in. Totdat we bij het schoolplein de laatste boom voor L. (linde) hadden bekeken. Nu iedereen zijn eigen boom had ‘gescoord’, was de spanningsboog weg en wilden ze terug naar de droge ‘wintertuin’, een soort glazen overkapping voor 2 scholen en een consultatiebureau/kindcentrum.

Terwijl de kinderen één voor één werden opgehaald, speelden we nog een paar potje Anne Maria Koekoek, dat doet het altijd goed. De oudere broer van O. (ik schat rond de 12-13), deed ook nog vol overgave mee.

Door het grijze weer begon het om vier uur al te schemeren, en met pijn in mijn hart nam ik afscheid van de kinderen. In het half donker liep ik nog terug naar de esdoorn van Y, die we per ongeluk ook niet meer hadden gezien, omdat ik het tasje al aan het begin had gegeven. Hij kon er helaas niet bij zijn, omdat hij volgens zijn moeder ergens anders heen moest (maar waar hij, gezien de drukke woordenwisseling in een taal die ik niet kon plaatsen, helemaal geen zin in had).

Het papiertje van de esdoorn was al bijna doorweekt; ik verwijderde ook het laatste spoortje van de natuurclub en haastte me weemoedig maar ook voldaan in de motregen naar de tram. Door het schrijven van dit bericht en het monteren van het filmpje kan ik gelukkig nagenieten!